KAJIAN PROSA JAWA MODERN - TINGKAT PENARASIAN

TINGKAT PENARASIAN

Dari Novel yang berjudul

EMPRIT ABUNTUT BEDHUG

Novel Karya : Suparto Brata

Dialog 1 :

Narator – Jarot : kamas tindak sekalian napa mbok, kok sepi?

Naratie – Abdine wadon : o, Den Jarot. Mangke yen mboten kantos di pun aturi dhahar rumiyin.

Dialog 2 :

Narator – jarot : kamas tindak sekalian ta, mbok?

Naratie – Abdine wadon : napa Den?

Dialog 3 :

Naratie – Jarot : kamas tindak?

Narator – Abdine wadon : o, wonten. Pancen keng mbakyu wau ngengehake bandeng istimewa kagem panjenengan, kok, ngendikanipun. (wangsulane ra gathuk karo pitakone)

Dialog 4 :

Narator – Jarot : cak, teng Seksi Tiga kalih rupiyah, nggih?

Naratie – tukang becak : seringgit Mas.

Dialog 5 :

Naratie – Inspektur Indra : Dhik Handaka ana Surabaya kene rak pinuju ora di sambat pulisi, ta?

Narator – Handaka : Ah ora. Panji klanthung kok aku mono. Pengangguran. Nyang Surabaya ya tilik-tilik kanca. Duwene kanca pulisi, ya kumpul- kumpul karo pulisi, e.. sapa ngerti, pulisi ya bisa aweh pegawean. La ana gawean apa?

Naratie – Inspektur Indra : aku lagi ngurus rajakaya ilang iki, nanging dakkira gampang wae barange  genah rajakaya, gedhe-gedhe gek ora umum, mesty gampang olehe golekki. Dakkira ora perlu pembantu.

Narator – Handaka : la ya ora dadi ngapa. Aku ya mung kluyar-kluyur, kok. Mengko yen wis bosen neng Surabaya rak mulih menyang Sala dhewe. Kabare omah angker ing pasar kembang sing nuwuhake rajapati manten anyar kae, priye? Apa setan tenan sing mrejaya? Apa durjana lugu memba-memba dadi dhemit?

Naratie – Inspektur Indra : ah, kabar kuwi ya tekan Sala, ta? Seprene durung ana kawusanane, durung kawiyak, nanging iki dudu kekuwasaanku, dadi ya embuh tutuge. Aku krungu kabar jere wis ana sing di tangkepi, antara liya maratuwane si manten lanang. Tionghoa sing mabngun omah setan iku.

Dialog 6 :

Narator – Pulisi piket : wonten tamu wigatos menika, Pak?

Naratie – Inspektur Indra : heh tamu wigati apa?

Dialog 7 :

Naratie – pulisi piket : mbekta prakawis wados, menika cariyosipun.

Narator – inspektur Indra : prekara? Lah, prekara wadi apa? Lha mbok di urus dhewe apa ora bisa, ta? Ngene iki lho Dhik. Gampange wong ngarani prekara wigati, prekara wadi, prekara nyalawadi. Prekara apa, coba ladekna mrene! Prekara wadi, huh!

Dialog 8 :

Naratie – Inspektur Indra : napa, prekara sampeyan sing wadi niku? Napa?

Narator – Jarot : anu, Pak. Kula maggih kanthong menika. Wonten praliman Blawuran mrika. Anu, kula wau sonten wanci surup. Sarehne sing gadhah mboten wantun ingkang ngaku, kula lajeng kumawantun ndhudhah isinipun.

Naratie – Inspektur Indra : nah, enggih. Mang ndhudhah isine, terus mang pek artane, nggih ta?

Narator – Jarot : anu pak, mboten ngaten. Sanes arta. Nanging manika....! pareng kula dhudhah kula edalake Pak?

Naratie – Inspektur Indra : enggih, enggih. Kok sajak wedi timen, isine napa? Kula selak kepengin semerap!

Dialog 9 :

Narator – Inspektur Indra : hah, sampeyan mboten goroh?

Naratie – Jarot : mboten, Pak. Yektos mboten.

Dialog 10 :

Narator – inspektur Indra : seksi- seksine yen sampeyan manggih niku teng tengah margi ngisor jam praliman Blawuran, sinten?

Naratie – Jarot : mboten wonten Pak.

Naratie – Inspektur Indra : mongsok praliman Blawuran wektu niku sepi mboten enten tiyang?

Narator – Jarot : lo, inggih wonten. Nanging anu, mboten saged kula tuding dados seksi. Wong mboten wonten ingkang kula tepangi niku.

Narator  – Inspektur Indra : lha sing gadhah? Mongsok mboten adu ajeng kalih sampeyan?

Naratie – Jarot : larene mboten purun ngaken niku, Pak. Larene ayu rok kuning....

Naratie – Inspektur Indra : kok ayune, wong ayu teng Surabaya sadhabreg.

Narator – Jarot : anu Pak, kajeng kula. Larene lajeng mlajeng nggenjrit. Kula acungi kanthong niki, nampik.

Naratie – Inspektur Indra : nampik? Hah mesthi wae nampik! Ning sampeyan saged niteni larene niku, rak nggih, ta?

Narator – Jarot : la enggih menika, Pak. Kula mboten nyetitekaken. Namung larenipun ayu..., anu rok kuning, eh, jene. Sepeedhahipun tanpa lampu, menika kula titeni. Piyambakipun kesesa, sajak kepengin selak mlajeng kemawon.

Narator – Inspektur Indra : goroh! Ampun ngarang crita.

Naratie – Jarot : saestu, Pak.

Narator – Inspektur Indra : mokal niku. Pun ngaku mawon. King pundi sampeyan angsal tangan niku? Tiyange mang aniaya teng pundi? Ngaku!

Naratie – Jarot : leres, Pak. Kula mboten damel crita mokal.

Dialog 11 :

Narator – Inspektur Indra : priye, Dhik Handaka, pamrayogamu? Wong iki kudu di tahan, rak iya, ta?

Naratie – Handaka : yen aku lho mas...yen aku sing ngurus prekara iki, dheweke dakbebasake wae.

Naratie – Inspektur Indra : heh!? Apa?? Dadi kowe percaya marang crita umuk kuwi?

Narator – Handaka : lha iya ngono, Mas. Apa ya ana wong culika pasrah bongkokan?

Narator – Inspektur Indra : heh, wong kaculikan jaman saiki, jare! Maling bisa wae slinthutan ana ngarep kacamatane pulisi! Priye, kowe ki? Kowe kelingan prekarane Inspektur gadhungan Simbarga? Dheweke nyandhang cara pulisi, pangkat Inspektur, kathik nyentak-nyentak bawahan- bawahan punggawa pulisi tenan! Simbarga iku pencoleng, lo....!

Naratie – Handaka : ora ngono, Mas. Sing dakkarepake iku, yen wong iki di tahan, wong bukti kaculikane  durung ana. Yen mung di urus cara ngene wae, dakkira durung bisa kabukten kepriye sipat kadurjanane, lan sapa durjanane. Wong iki bisa uga kandha bares, lan yen mengkono tenan, sajrone kita methentheng nerka wong iki, kadurjane utawa panganiayan di tutugake terus. Kliru pambrastha kita!

Narator – Inspektur Indra : bingung aku bingung. Prekara sing siji durung rampung, sijine wis nusul, heh Dhik! Dhik Handaka ora kesusu kondur menyang Sala, ta? Daksambati ngurus prekara iki piye? Kene ora ana wong kang wasis, dakkandhani! Lan prekara iki isih anyar gres, lo.. kowe nyekseni kabeh wiwit wiwitane.

Naratie – Handaka : lha nanging priye pikirane pambantu panjenengan?

Naratie – Inspektur Indra : pembantuku? Lah wong kene iki wis ak\ngel di pitaya.

Narator – Handaka : la iya ta, yen mengkono, aku saguh-saguh wae, nanging bantuan saka panjenengan iya tetep dakarep-arep.

Naratie – Inspektur Indra : wis ta, aja kawatir. Bab honorarium mesthi ana! Aku ngerti.

Narator – Handaka : sing baku bantuan kapercayan, Mas. Panjenengan kudu percaya marang caraku nyambut gawe.

Naratie – Inspektur Indra : iya ..iya. apa butuhmu tak bantu.

Narator – Handaka : aku nyuwun pulisi saregu sing gampang di ajak playon ngetutake langkahku, playon cara terang-terangan apa dene sesidheman samudana.

Naratie – Inspektur Indra : kanggo ngurus tangan putung iki perlu pulisi saregu? Kanggo apa wae?

Narator – Handaka : ya ngono iku cara nyambut gaweku. Panjenengan kari kersa percaya apa ora karo cara lan tumindakku.

Narator – Inspektur Indra : ya ya ya. Aku pancen durung tau nymbut gawe bareng kowe, nanging reputasimu, cara lan tumindakmu kang nyleneh mbengkas karya kadurjanan, aku wis krungu. Kowe misuwur tenan. Hmm! Aku wis wegah kakehan gawean lan ora ana pembantu kang mingsra. Yen wis ana selane ngono aku arep nyuwun cuti ka telung sasi ngono, leren menyang desa. Kapan wiwitanmu nyambutgawe?

Naratie – Handaka : saiki.

Dialog 12 :

Narator – Handaka : asmane sapa, Dhik?

Naratie – Jarot : Jarot, Mas.

Narator – Handaka : coba pikiren. Apa kowe ora nengeri salah sijine? Saya akeh sing kok tengeri saya apik. Wong sing kira-kira gampang golekane kanggo seksi. Wong dodol rokok ing sacedhake kono, umpamane. Utawa wong cacad sing lagi mandheng ing bunderan slira-slirine tetumpakan.

 Naratie – Jarot : oh, enggih wonten, Pak, anu, Mas. Si Apip, kanca kula. Kula saweg ketheker-ketheker nangekaken sepedhah, Apip langkung lan aruh-aruh kula. Kula semerap griyanipun.

Narator – Handaka : la, ngono. Ayo, saiki di parani.

Naratie – Jarot : samenika?

Narator – Handaka : la iya saiki, kapan maneh? Apa suk bubar riyaya? Nanging mengko ndisik. Ayo padha di waspadakake tangan ing kanthong iku. Kowe ora gigu, ta?

Dialog 13 :

Narator – Inspektur Indra : sapa sing tugas mobil ?

Naratie – pulisi piket : sersan Dulmajid, Pak. Mawi jip wilis.

Narator – kandanana, dheweke kudu ngeterake Detektip Hndaka iki. Lan sajrone piket bengi iki Sersan Dulmajid dadi klerehane Detektip iki, ngerti?

Naratie – pulisi piket : sendika, Pak?

Dialog 14 :

Naratie – Inspektur Indra : butuh apa maneh Dhik ?

Narator – Handaka : dakkira cukup samene dhisik.

Naratie – Inspektur Indra : yen butuh apa-apa, menyanga mrene. Seksi iki anggonen kantor. Sesuk-esuk, aku dhines ana kantor kene, kowe bisa ketemu aku.

Dialog 15 :

Naratie – Apip : yok apa, Rot, kabare awak pena? Suwi ya awake dhewe iki padha- padha gak cethukan? Ah iya. Yok apa pena mau, sepedhahan kathik nubras-nubras?

Narator – Jarot : ah koen iku, Pip. Gak ngrasakna repote uwong! Anu, Pip. Ana gawene aku mrene iki. Koen eling tenan, se, aku srempetan sepedhah maeng?

Naratie – Apip : jelas! Koen ngalmun ruh arek ayu, nggak?

Narator – Jarot : nah iku, aku perlu seksi, Pip. Seksi lek aku tiba srempetan ndhuk tengahe praliman Blawuran ngisor jam lonceng.

Naratie – Apip : koèn iku aneh- aneh aè. Ngono aè perlu seksi, Rot! Apa sè?

Narator –Jarot : ngene ie, Pip. Ndhuk kana maeng aku nemu kanthong. Dakkira aè, kanthong iku duweke arek klambi koning sing nyrempet sepedhahku maeng

Narator – Apip : la rak enak, nemu barange arek ayu? Kena gaè tandha mata.

Naratie – Jarot : tandha mata gondhulmu iku! Koèn iku pancet aè ndlodogmu, Pip-Apip! Ngene , lè, Pip. Kanthong iku ya daktemu, dakgawa, terus katene dak balekna marang sing duwe. Gagean dakathungake marang arek wedok klambi koning maeng. Ngono karepku.

Narator – Apip : Apa mug karep? Gak koktindakna, gak kok balekna mesisan?

Naratie – Jarot : uwis Pip! Uwis! Tapine nggak gelem iku areke.

Naratie – Apip : ya bejamu lek ngono, peken aè.

Narator – Jarot : ook. Koèn iku! Katene mbantah aè!koèn gak ngerti , njerone kanthong iku....

Dialog 16 :

Naratie – Handaka : nanging rak, bener, ta, dheweke tabrakan?

Narator – Apip : srempetan, Mas. Srempetan terus dhawah. Lak ngono tah Rot ?

Narator – Handaka : iya la anu. Apa sakirane Dhik Apip ora tepug maneh karo wong-wong ing sakupenge nggon srempetan mau, sing kena di gawe seksi bab srempetan iki mau?

Naratie – Apip : lo, ha anu ta Mas. Tiyang estri sing srempetan kalih Jarot wau, rak Bu Erawati, Guru SGKP?

Naratie – Handaka : hèh, kowe tepung?

Narator – Apip : lo, yok apa sè, Rot? Koèn iku nglamun temen tah/ mongsok gak kenal mbarek Erawati? Koran iku apa wae sing kok waca? Majalah-majalah terbitan Surabayatas iki lah macakterus-terusan bab arek ayu iku, Rot. Tontoken ndhuk ‘ Arek Surabaya ‘ nomer rong minggu apa telung minggu kepongkur. Di tolis pendheke, mbarek omahe mbarang.

Dialog 15 :

Naratie – Jarot : tenan tah? Arek klambi koning iku si sapa?

Narator – Apip : iya! Ratu luwes dheweke iku, Rot! Aku nontok dhek di nobatna ndhuk Balai Pemuda biyen ika. Sik tah, dak tilikane majalah ‘Arek Surabaya’. Lek gak di buwangi arek-arek esik nyimpen kok. Omah kene.

Dialog 16 :

Narator – Handaka : sing perlu omahe! Ngendi omahe? Di sebutakake ora dening wartawane ‘ Arek Surabaya ‘?

Naratie – Apip : wonten kok, sek nggih,

Naratie – Apip : nah niki,

Dialog 17 :

Narator – Handaka : wis aja kesuwen Dhik Jarot, eling-elingen alamt iku. Lan terus ayo kene terus mrana. Maturnuwun , Dhik Apip. Mengko yen prelu maneh, aku bali mrene.

Naratie – Apip : oo.. nggih, kula bantu,            

Dialog 18 :

Narator – Apip : muga-muga ae, Rot, prekaramu enggal beres. Mik ali-ali thok aa, ngguk tas iku? Gak ono isine liya maneh?

Naratie – Jarot : ana Pip, koen iku gak ngerti!

Dialog 19 :

Naratie – Jarot : sara, Pip! Gak ngira aku! Permulaan Cuma srempetan le. Nandakna kedibelan prakara kaya ngene! Mbok.

Narator – Apip : yaiku beke, sing jare wong tuwa-tuwa paribasane emprit abunthut bedhug. Prakara sing ndhisike sepele, gak ngerti- ngertia mburi-mburine dadi prekara nggedibel arat-arat. Slameta ae, awakmu Rot!

Naratie – Jarot : koen durung ngerti Pip. Isine kanthong iku gak ming ali-ali emas thok, tapi...

Dialog 20 :

Narator – Handaka : Dhik Jarot menika wau srempetan sepedhah kaliyan sawenehe tiyang estri.

Naratie – Erawati : oo.. wonten Pundi?

Narator – Handaka : wonten Blawuran, praliman ngandhap lonceng.

Naratie – Erawati : Ahh...

Dialog 21 :

Narator – Handaka : kira- kira jam pira Dhik?

Naratie – Jarot : jam enem. Serap jam enem.

Dialog 22 :

Naratie – Erawati : jam enem? Mangke gek kula?

Narator – Handaka : nah.. menawi mekaten sampun cocog menika. Anu , jeng Era. Asma penjenengan Erawati, rak inggih ta?

Naratie – Erawati : ngertos saking majlah inggih?

Naratie – Handaka : perkawisipun mekaten, jeng. Dhik Jarot menika manggih kanthong menika, mencelat saking sepedhah panjenengan.

Narator – Erawati : o.. mongsok to? Biyuh apike! Modhel enggal menika inggih? Ulesipen jan ngresepaken, biru karo kuing. Nanging kula mboten rumaos nate sumerap kanthong menika-menika?

Naratie – Handaka : dados panjenengan mboten kersa nampi menika.

Narator – Erawati : lho... yen di pun paringaken kangge tandha mata mesty kula tampi kaliyan senenge manah.

Narator – Handaka : lho Dhik Jarot menika mangsulaken kagunganipun,

Naratie – Erawati : ahh, sanes gadhahan kula kok.

Dialog 23 :

Narator – Jarot : heh? O, anu menika. Kalawau panjenengan pancen sapun nampik. Kemutan ta?

Naratie – Erawati : ah.. mongsok? Kula criyos kados pundi? Kula mboten enget.

Naratie – Jarot : panjenengan nyentek kula, ‘ kuwi dudu duwekku!’ kados pundi panjenengan ngertos menawi menika sanes kagungan panjenengan, yen dereng pirsa?

Narator – Erawati : ahh.. kalawau pancen kulo saweg anyel. Kula kuwatos kaliyan bangsanipun nem-neman nakal ing pinggir margi. Wanci serap ngaten niat kurang ajaranipun lajeng medal, menawi semerap lare estri nyepedhah piyambakan. Kula rumaos dipun tutaken tiyang ndugal ngaten kalawau.

Dialog 24 :

Naratie – Handaka : mboten ngaten, jeng. Cobi kula aturi nyariosaken lelampahan panjenengan sonten menika wau. Kala srempetan, panjenengan sajak kesesa, wonten menapa?

Narator – Erawati : kula mboten kesesa. Nanging menapa perlu kula ceriyosaken? Kula sampun bosen kedhah criyos bab diri kula dhateng para wartawan, terus kapacak kados dene wawancara wonten majalah. Bosen! Risi kula kaliyan wartawan-wartawan ingusan menika!

Narator – Handaka : lo.. ko sik ta jeng, saiki kowe ora adhep-adhepan karo wartawan! Karo pulisi sing kudu ngresiki anane kadurjanan ing masyarakat !

Naratie – Erawati : oh..

Naratie – Handaka : pun, cobi di critakake mawon lelampahan sampeyan sore wau.

Narator – Erawati : mangke rumiyin ta, ngaten Mas, menika wau rak wonten Blawuran inggih? Kula kalawau sonten dhaten toko Mardi Busana ing lurung praban celak Blawuran, pancen. Ohh... inggih kemutan kula. Kula keplajeng dados sajak kesesa menika jalaran dipunganggu tiyang jaler nakal ing papan titipan sepedhah toko Mardi Busana. Wiwit kalawinginanipun, dinten rebo kok rumaos kula menawi lebet toko menika di punndugali dening tiyang menika. Kalawau edan sanget, piyambakipun ngrantos wonten celak penitipan sepedhah! Kula gigu sanget, wong piyambakipun mawi jawil-jawil lan nyebut nami kula kados gendhakanipun kemawon. Mangka kula dereng tepang. Mbok menawi inggih balanipun wartawan ingusan ingkang nguber-uber kula menika. Margi gigu, mila kula mendet sepedhah lajeng njranthalkemawon mboten mikiraken kedadosan salajengipun. Waton enggal oncat saking tiyang ugal-ugalan menika ngatenkemawon. Mekaten le Mas almpahan kula sonten wau.

Naratie – Handaka : kok eram temen. Sampeyan di nopokake/

Narator – Erawati : nggih di aruh-aruhi, Er! Er!, ngaten, mwi njawil-njawil pundak. Padakake kula menika tiyang pelanyahan mawon!.

Naratie – Handaka : ning sanes Dhik Jarot niki ta?

Narator – Erawati : oh.. sanes tiyangipun gumagus kok. Kemlinthi, petita-petiti.

Dialog 25 :

Naratie – Jarot  : bagus? Rasukanipun abrit lorek-lorek?

Narator – Erawati : inggih kemutan kula, sonten wau piyambakipun mawi rasukan abrit lorek-lorek. Ndugal ta, sampun.

Dialog 26 :

Naratie – Jarot : oh wong sing ngetutake aku mau mesthi.

Narator – Handaka : wong sing endi, Dhik Jarot?

Narator – Handaka : nah prekarane isih ruwet, Dhik. Wong kuwi kudu kita goleki! Dheweke mas padhakake jeng Era, lan nyetitekake anggonmu tiba la nemu kanthong iki. Dheweke mesthi kena di dadekake seksi, seksi kang wigati!

Naratie – jarot : inggih saged ugi mekaten. Nanging, nanging kula mboten tepang kaliyan tiyang menika- menika?

Narator – Handaka : Dhik, mau kowe ya kandha ora kenal lan ora niteni dhik Erawati iki sidane saiki yo bisa nemokake.mengkono uga bab wong klambi lorek mau. Sanajan ora kenal, kita bisa nemokake, angger di trutus kanthi tlesih lan adreng! Jeng Era mesthi kersa mbiyantu kita. Destun kita arep benerake barang kang ora bener!

Dialog 27:

Naratie – Handaka : Geh ta jeng?

Narator – Erawati : mangke rumiyin ta. Wiwit kalawau kula rak dereng dong. Panjenengan ngedika saking kapulisen. Lajeng ngendika bab ngresiki anane kadurjanan ing masyarakat. Dene  ingkang kula ngertosi enika wau rak namung bab manggih kathong menika ta? Menapa awonipun tiyang manggih kanthong menika, yen pancen ingkang gadhah mboten wonten? Kula sanes ingkang gadhah kanthong menika?

Narator – Handaka : prekarane dadi wigati, jeng Era, bareng ora ana sing gelem ngakoni kanthong iku. Mula kudu di telusur sapa sing duweni, utawa asal-usule kanthong. Wong klambi lorek iku kudu kita goleki, kita temokake mesthine dheweke ngerti tenan asal-usule kanthong kuwi, wong wis nggodani jeng Era wiwit ing titipan sepedhah lan terus maneng ngetutake Dhik Jarot sing nggawa kanthong kuwi. Sing di etut sajake dudu jeng Era, sing di penthelengi dudu Dhik Jarot, nanging luwih peting maneh kantong iki. Kanthong iki sing dadi kawigatene! Sliramu dak suwuni tulung kersa saguh mbiyantu.

Narator – Erawati : kula dereng saged mikiraken kawigatosanipun tiyang menika, dhumateng kanthong menapadhateng kula. Kula ridhuh, margi sikepipun dhumateng kula. Dene kanthong kula babar pisan mboten ngertos. Saweg ngreos inggih wonten mriki margi panjenengane asta. Lan manut kula, kanthong menika, sanajan modhelipun enggal, lan reginipun mbok menawi inggih lumayan awis, nanging kanggenipun kula dereng saged kula taksir dados barang kang mbejaji. Mboten sombong lho, lo, menika. Nanging upami kaparingaken dhumateng kula, inggih baku modhelipun menika, kenging kangge conto sekolahan kula. Kula eram sanget, kanthong ingkang namung mekaten kok dados urusanipun pulisi.

Naratie – Handaka : bener, bener ngendikamu kuwi!

Narator – Handaka : nanging wong jujur kaya Dhik Jarot ikiora bisa nyuthel crita bab kanthong iki tekan samene. Ing njerone kanthong iki ana ai-aline larang kaya mengkene

Naratie – Erawati : nyuwun ngampil.

Narator – Erawati : wadhuh!wah berleyan wungkul yektos , menika. Gek embanane peni. Terang supe yasan sayektos, menika. Ora didol umum ing sembarang toko. Upami kula ingkang gadhah, wah, saiba senenge! Ohh.. pantes, pantes yen Mas Jarot repot dhateng kapulisen! Manggih barang adi ingkang kados mekaten adinipun. Nanging wong barange cilik ngene, upama di singitake dhewe wae rak ora dadi prekara, Mas? Kowe ki kebangeten jujure....!

Dialog 28 :

Naratie – Jarot panjenengan mbok sampunn ngajrih-ajrihi ngaten ta, Mas?

Narator – Handaka : Ora Dhik. Aku kudu weruh reaksi sing wajar. Nganggo ali-ali mau aku isih durung cetha, jeng Era iki mung ethok-ethok ora ngerti apa tenanan ora ngerti bab kanthong saisine iki. Reaksi iki perlu kanggo penyelidikan.

Dialog 29 :

Naratie – wong tuwa lanang : wonten menapa nak? Sajak kok mawi jerat-jerit

Narator – Handaka : oh..nuwun bapak. Mboten menapa- menapa, anu jeng Era menika radi gugupan. Menapa wonten toya sakedhik kangge ngombenipun jeng Era?

Dialog 30 :

Narator – Handaka : la iya, dakkira jeng Era iya ora percaya, yen Dhik Jarot iki melu-meli gawe rusuhing masyarakat. Dene yen ndeleng tangan tugel iku, kit angerti kadurjanan apa kang di cakake, yaiku yen ora rajapati ya saora-orane penganiaya abot. Aku detektip partikulir, wis kapitaya dening pulisi kene ngusut nggoleki durjanane, utawa njlentrehake prekera iki. Aku lan Dhik Jarot iki  nyuwuwn kanthi banget supaya jeng Era saguh nganakeke wektu lan tenaga kanggo mbiyanti mbabarake prekara iki. Piye- piyea, sliramu ya katut kesangkut, jeng, merga kandhane Dhik Jarot, kanthong iki asale saka setang sepedhahmu!

Naratie – Erawati : kados pundi cara kula mbiyantu?

Narator – Handaka : sliramu rak kelingan wong sing nagnggo klambi abang sing nggodha ana ing toko Mardi Busana ta?

Naratie – Erawati : inggih, nanging kula mboten tepang lan ,mbotenngertos nami saha griyanipun.

Naratie – Handaka : iku gampang, ping pira ta sliramu ketemu wong kuwi? Ana ngendi wae ?

Narator – Erawati : kaping kalih, kala wingi lan kalawau. Sedaya kedadosan ing toko Mardi Busana, Lurung Praban.

Narator – Handaka : Mardi Busana? La Mardi Busana iki wigati! Sesuk –esuk sliramu kudu wira-wiri ing kono maneh. Kita ngulatulatake. Mengko yen wonge muncul, sliramu kudu enggal  aweh sasmita, bisa, ta?

Naratie – Erawati : benjing-enjing kula mucal.

Narator – Handaka : mengko aku sing mamitake menyang sekolahan. Kanthi layang kapulisen. Ngendi ta, nggonmu mulang?

Naratie – Erawati : SGKP Lurung Kamboja.

Dialog 30 :

Naratie –Erawati : oh sori.

Narator – nom-noman : mboten dados menapa? Sugeng enjing Bu guru badhe netagaken milih benang menapa ?

Dialog 31 :

Naratie – Handaka : kowe apa tepung karo putri iki, kok nyapa-nyapa!

Narator – Nusyirwan : mesthi wae aku tepungg karo Dhik Erawati iki. Rong minggu lawase dheweke nginep ana ngomahku, dak kandhani kowe! Lha kowe, apane?

Dialog 32 :

Naratie – Erawati : apa! Edan apa?

Narator – Handaka : ssstt...jeng aja gawe ribut,

Dialog 33 :

Narator – Handaka : yen bener kowe tepung priyayi putri iki ayo padha ngiwa kana.  Aku nduwe rempug sethithik karo kowe.

Naratir – Nusyirwan : oo..iya kena,  aku ora mung ngaku-aku tepung Dhik Erawati iki, mengko dak buktekake. Rak iya ta Er?

Dialog 34 :

Narator – Nusyirwan : sajroning rong dina iki, kowe nyang endi, ta, Er, kok nggeblas ora kandha-kandha? Lan yen ketemu aku banjur mlayu kepati-pati ninggal aku,

Naratie – Erawati : aja edan-edan ta, mak-mek lengene wong! Gilo aku!

Dialog 35 :

Narator – Erawati : aku ora rumangsa tepung kowe,

Naratie – Nusyirwan : kowe iki piye ta Er!? Kok mentolo muni mengkono.

Dialog 36 :

Narator – Nusyirwan : anu mas, leres kok kula tepang lare menika yen mboten pitados kula aturi tindhak griya kula. Ibu saka rencang kula saged kangge seksi yen Djik Erawati menika nyipeng ngantos kalih minggu wonten griya kula.

Naratie – Handaka : o, lha ya becik banget yen mengkono. Prayogo aku! Ayo padha mrana. Kosik, asmane apa Dhik?

Naratie – Nusyirwan : Nusyirwan, kenya menika  Erawati.

Narator – Handaka : iya iya, Nusyirwan ya? Aku Handaka kene numpak pick-up kena. O. Iya. Anu Dhik. Mengko aja nyebut asmane Dhik Erawati sek yen tekan ngomah. Tenan , aku kepengin krungu pengakune keng ibu dhewe bab tepungmu karo Dhik  Erawati iki. Aja nyoba imbal sasmita, alinga aku pulisi. Kepengin ngawruhi lelakon sajujure

Naratie – Nusyirwan : o, inggih. Inggih. Kula mangertos . menapa perlunipun kula imbal sasmita kalyan ibu, jer tiyang sagriya mangertos kalyan Dhik Era menika, kok!

Naratie – Handaka : wis, ayo numpak pick-up!

Narator – Nusyirwan : o, la anu menika, Mas. Kula mbekta sepedhah motor piyambak

Narator – Handaka : o, mengkono? Wis ngene wae. Dhik Jarot nggoncenga sepedhah montor. Mengko di etutke pick-up saka mburi. Aja banter-banter, dalan Surabaya rame. Ngendi, a, Dhik daleme.

Naratie – Nusyirwan : Lurung Agrapura ,mriki mawon, kok Lurung Argapura sewelas.

Dialog 37 :

Narator – Handaka : saka rumangsamu sapa sing ngiseni kanthong iki nganggo tangan kuwi,

Naratie – Nusyirwan : saged ugi Mas Jarot menika. Sebab kala saking kula kanthong menika kothong.

Naratie – Jarot : ah ora bisa,! Aku nemu ya wis ngono kuwi,

Narator – Handaka : lan ora gathuk, marga dhek Jarot ora tepung Jeng Erawati lan ora ngerti yen ali- ali kuwi ana gegayutane karo jeng Erawati.

Dialog 38 :

Narator – Nusyirwan : kalih mingguan kepengker, kula numpak sepedhah montor wonten ngajeng toko mardi busana ing lurung praban alun-alun, badh emlebet toko gojak gajek wong pados parkiran pinggir pradesan  radi angel. Rame tiyang. Saged mikir-mikir ngaten , ndadaj wonten tiyang estri nyandhang cara jawi, mlampah gegancangan medal saking toko, terus meh nabrak sepedhah motor kula. Tiyang estri menika Dhik Erawati. Raskanipun jene sinjangipun bledhak, ngato kanthong menika. Piyambakipun sajak bingung sanget, clilang-clileng kados kesesa padhos tetumpakan. Semerap tiyang estri ayu kingis kingis ngaten menika, kula kumecap ala nganggur, nyembranani,  piyambakipun ninggal kula sekedhap, lajeng mapan ing boncengan kula, lan paken ngatag.

Naratie – Nusyirwan :  pancen Rumiyin sibu duka, pirsa kula angsul dalu-dalu mbekta lare estri. Nanging sumerap tindak-tanduk saha tata caranipun Dhik Era. Sinten  ta ingkang mboten  enggal kapranan sumerap wujud lan solahipun Dhik Era ingkang kados mekateb, rak inggih , Mas pulisi?

Dialog 39 :

Narator – Handaka : kepriye bisane mbukak wewadi kadurjanan nugel tangan kuwi, yen kuncine mung ana ing pasrawungan wong kudu dansah? Arep kok togake wae kadurjanan kuwi lumaku.

Naratie – Nusyirwan : Er, kena apa kowe kok kakehan punika?

Dialog 40 :

Narator – Erawati : aku lunga menyang Semarang, o.. kok keabngeten temen ta ki, Athoo!! Embuh!! Aku ora ngerti . aku lali !! huh-huh anu, ana bratatenayan.

Naratie – Handaka : Eling sadurunge prekara nyalawadi iki kawiyak, kowe kabeh dadi wong wong baku sing sajaklagi sregen marang kenya klambi biru laut iki.

Dialog 41 :

Narator – Handaka : Dhik nunus, balelana maneh musik iku mau, lan dansaha maneh!

Naratie – Nuyirwan : o dadi kowe ki guru SGKP ta? Dakkira lulusan SGKP, wingi kae.

Dialog 42 :

Narator – Nusyirwan : anu Mas pulisi, Eh, detektip. Kula kemutan kadospundi wiwitipun piyambakipun ngaken nama Erawati.

Naratie – Handaka : Mas nunus apa ora tau saba SGKP Surabaya kene?                 

Dialog 43 :

Naratie – Nusyirwan : nanging kula lajeng mboten enget bab SGKP menika ngantos samenika wau.

Narator – Handaka : Dhisik endi omong-omongan iku karo anggone keng ibu maringi ali-ali?

Dialog 44 :

Narator – Erawati : ah Mas Detektip  ki, ana wae pamundhute.

Naratie – Handaka : Dheweke durung rampung tenan anggone macak, mula isin disawang wong lanang.

Dialog 45 :

Narator – Handaka : priye, Dhik Nunus, saiki?

Naratie – Nusyirwan : sibu menika ala-ala inggih priyantun Sala. Lan kula sampun nate di punajak marak dhateng nglebet kraton Sala. Nanging Putri Sala ingkang di pun kondhangaken ayu luwesipun Rak ingkang modern, ingih ta? Kados ingkang di punlagokaken ing nyanyian- nyanyian menika. Inggihjeng Era menika, Putri Sala.

Dialog 46 :

Naratie – Handaka : mesthi wae,

Narator – Erawati : na, ngeten! Sumbut karo anggonku kacipuhan, srimbit ta inggih kados ingkang di pun janjeaken wau,

Dialog 47 :

Naratie – Handaka : iya, nanging totonen ta, klambine Dhik Jarot kaya ngono rak ora setimbang karo  pancaanmu. Dhik Jarot ora samerta ngancani kowe

Narator – Erawati : alah. Wong priyayi kakung kemawon kok. Rak mboten kemata rasukan kados mekaten cocog mawon srimbit kaliyan kula sanajan anggenanipun kados mekaten, ya Mas Jarot Ya.

Dialog 48 :

Naratie – Erawati : tiyang kiat ? kangge menapa usung-usung kursi, menapa barang abot sanesipun tiyang sanes rak saged? Lajeng kula kadospundi wurung sarimbit menika.

Narator – Handaka : eh sida.. kerpiye wis dandan nggaya-aya ngono jare! Ya sida. Nanging ora karo dhik Jarot. Karo Dhik Nusyirwan.

Dialog 49 :

Naratie – Handaka : lho..lho lho aja ngono ta,

Narator – Erawati : mangke rumiyin ta, tuang Detektip panjenengan menika taksih nerka yen wekdal samangke kula taksih  ngengleng taksih kesupen mboten enget purwaduksina lan sarana sandangan mekaten menika panjenengan nyobi mangsulaken engetan kula ingkang panjenengan kinten ical, heh heh.

Dialog 50 :

Naratie – erawati : sing ngajak ki ya sapa

Narator – Handaka ; jeng Era dak suwun maneh manuta pakone Mas Handaka kuru iki,

Dialog 51 :

Narator – Handaka : wis ayo budhal dak terne tekan cedak jlentrekan toko-toko kono mengko menyange toko mardi busana tutuge mlakua dhewe,, o.. iya yen kempitan tangan Dhik Nusyirwan kudu ana sisih tengen aja lali. Heh jeng Era, dak aturi nyangking kanthong temone dek Jarot aja kuwatir isine wis dak ganti, lan iki Siti Respati ya kudu di agem kudu mrabot tenan kaya Dhik Nusyirawan nalika nemu kowe sepisanan

Naratie – Erawati : sing nemu aku ki ya kapan, aku ki jan dadi korban tenan wong nyatene di ganggu di oyak-oyak saiki di tindhes di peksa laku kesiksan ngene.

Dialog 52 :

Narator – Nusyirwan : Er. Mundhut bakal iki maneh apa pie? Olehku tuku ya kene kok wingi kae. Aku seneng yen kowe nganggo klambi reng kaya duwekmu sing wingi kae. Kok simpen neng ndi to saiki?

Narasi – Erawati : Wis ben tuku maneh, kembar ya ben ya.

Dialog 53        :

Narasi – Nursyiwan : kados pundi mas

Narator – Handaka : durung rampung dhik. Balik maneh wae padhange hawa isih cetha ngene lo.

Dialog 54 :

Narator – Handaka : saiki wis ana majun ngono lo dhik.

Narasi – Jarot : Anu, mas. Punapa saestu dhik Era mangkeh kemutan lelampahanipun ingkang kepengker, ingkang nyalawadi punika?

Dialog 55 :

Narasi – Handaka : la yen lelakone kudu mengkono, kepriye maneh to dhik? Wis aja digagas dawa-dawa. Ayo saiki nyambut gawe maneh

Narator – Jarot : nyambut damel menapa, wong wiwit kala wau mung klintar-klinter ngawasi tiyang gandengan  reruntugan ngaten.

Dialog 56 :

Narator – Handaka : heh, mas, ajeng teng pundi sampeyan, dhik Jarot cepet rewangi aku, antem dhik! Antem! Horee, rak ora apa-apa, ya dhik kuwi?

Narasi – Jarot : mboten, namung knock-out.

Dialog 57 :

Narator – Erawati : ayo to mas rada cepet, aku selak kepengin ketemu Yu Siti. Saiki iki dheweke mesti wis dandan, dadi ora kaya sing kita weruhi yen ana rumah sakit kae.

Narasi – Handaka : heh, jeng Erawati! Kowe aja lali yen isih dadi teliking polisi.

Dialog 58 :

Narator – Erawati : lo, mas Handaka barang ya ana to ki, kala menapa rawuhipun? Kafos pundi kabaripun Sekaten Sala?

Narasi – Handaka : ditepungake dhisik, iki Inspektur Indra kang masrahake prekarane dhik Jarot marang aku.

Narasi – Erawati : wah pasowanan pepak to iki.

Narator – Handaka : saiki enake jeng Siti Respati enggal cerita bab lelakone dhewe kang jalari nemu kasengsaran kaya ngono iku.

Dialog 59 :

Narasi – Siti Respati : saking pundi anggen kula miwiti cariyos

Narator – Nusyirwan : saka ketemune karo Sutahal.

Dialog 60 :

Narasi – Jarot : aja saka nganu wae, priye jalarane Mbakyu Siti duwe niyat mlayu menyang Surabaya?

Narator – Erawati : ah, wis ora kabeh, wiwit saka wiwitan, wiwitan banget yaiku sapa Siti Respati iku, putrane sapa lan kepriye rak ngono?

Dialog 61 :

Narator – Handaka : Jeng Era sing arep crita ki, kowe apa mbakyumu

Narasi – Erawati : oh, inggih ding.

Dialog 62 :

Narasi – Nusyirwan : iya, nanging ing prapatan iki enake dirasa kabeh durung ngerti kowe ki sapa.

Narator – Erawati : iya, iya, ngono. Akur aku karo Mas Nunus.

Dialog 63 :

Narator – Erawati : tenan to, sing iki aku durung krungu, terus ?

Narasi – Jarot : kena apa kok ora gelem, apa duwe dhedhegan liya?

Dialog 64 :

Narator – Siti Respati : iya mesti wae emoh, kok aneh, la wong senajan sugih sudagar iku wis tuwa, anake papat mbuh lima ngono. Bojone mbuh pira, apa saiki isih jamane Siti Nurbaya?

Narasi – Nusyirwan : iya, iya, saiki jamane Siti Respati, golek tunangan kanggo detektip.

Dialog 65 :

Narator – Erawati : heh, wong ki yen julig ana wae akale, ora kenla ngaku kenal

Narasi – Jarot : sapa?

Narator – Erawati : Sutahal kuwi, mongsok aku tepung karo wong kaya ngono, huh. Pratingkahe wae aku wis mbleneg.

Narasi – Siti Respati : ning, yen wong lagi mumet terus diupakara, dibalsem kaya dhek ana sepur kae, ora bisa lho, wong nyandra yen Sutahal iku deksiya.

Dialog 66 :

Narator – Jarot : alah, yen Mas Nunus terus diganteng-gantengake.

Narasi – Erawati : pancen dugal, kok. Wis dugal nganggo banget.

Dialog 67 :

Narator – Handaka : crita tutuge wis dicritakake dhik Nunus.

Narasi – Jarot : nanging geneya kok ndadak ngumpetake jeneng asa-usu lan liya-liyane barang.

Dialog 68  :

Narasi – Jarot : la upami kleresan Sutahal mboten wonten ing toko utawi mboten sumerep dhik Era, kados pundi?

Narator – Handaka : la, iya dadi nasibe wong loro kuwi kudu mlebu metu ing toko kono teru wae. Yen toko wis ditutup ya disambung sesuk esuke. Mengkono sateruse nganti konanga Sutahal. Ananging, kula manteb, Sutahal mesti bakal glibetan ana ing toko kono.

Dialog 69 :

Narasi – Erawati : wah, mas Handaka ki sakjane kejem lo. Ngongkon uwong sarimbit karo satrune.

Narator – Handaka : ya, aku ki detektip, ya mesti ana akale liya. Teori iki ora cocog, ya ana teori liya sing kudu dak temokake, detktip kuwi wis digegulang mikir bengkas sakathahing prekara sarana maneka warna cara, lo. Cara sarimbit ora nemu kethuk, ya mesthi ana cara liya sing nlacak wewadine kadurjanan. Sing peru tenan, detektip kudu tansah mikir yen kadurjanan kuwi mesthi ninggalake tlacak kang bisa dirunut, la ya tlacak kuwi sing dadi keyakinane detektip kudu ditemokake. Nemokake tlacak kuwi  sing dadi pakaryan profesionale detektip.

Dialog 70 :

Narasi – Siti Respati : panjenengan pance wasis yektos, ndoro mas detektip.

Narator – Handaka : karo dene maneh, nalika mlebu omah widarakandang, Pak Parto, abdine Sutahal rak kanda yen den Siti, eh ndara Siti wonten nglebet. Siti sapa yen dudu Siti Respati.

Dialog

Narasi – Erawati : heh, ora iku mau, kok nganggo undang-undang ndara mas detektip barang, kuwi kepriye ta?

Narator – Siti Respati : mas Handaka mono ala-ala isih bendara buyut dalem isih tedhak turune Ratu lo.

Dialog 71 :

Narasi – Siti Respti : iya, rak inggih ta, nggih mas Handaka?

Narator – Handaka : oh ngene, nalika lairmu mbiyen ing rumah sakit Kadipala, kana uga ana bayi lair terus ora ana. Biyunge pengen nusoni. Kamangka ibumu kang nglairake kembar urip kabeh, sambat kakehan momongan. Putrae sing urip wis enem, mula ya kanthi dangan bayine salah siji dipupu dening biyung kang kepaten anake iku. Welinge biyungmu mung jeneng paringane eyangmu amrang bayi kuwi aja diowahi, ben kanggo tetenger.

Dialog 72 :

Narasi – Erawati : satemene wiwit biyen aku wis krasa yen ibuku ing Probolinggo iku ibu angkat, nanging aku ora wani ngaturake uneg-unege atiku, kuwatir yen ngikis penggalihe ibu, wong nyatane aku ya diopeni klawan temen.

Narator – Siti respati : aku saikiya kelingan critane eyang, sing marakake aku tansah krasa yen duwe kembaran. Eyang biyen seneng banget nyawang ndrajeng-ndrajeng Kusumadiningrat, putrine ayu-ayu enem salah lorone jeneng Erawati lan Siti Respati, jeneng iku tumurun marang kowe lan aku, nganti seprene. Mengkono dongenge eyang putri marang aku biyen. Mung ora wani jeblas-jebles dicrita-critakake blaka ngono. Wedi karo ibu, wung wis diila-ila ora oleh nyritakake yen aku kuwi satemene bayi lair kembar. Ibu ngila-ilani ngono marga kuwatir yen aku mengko goleki kowe, kamangka ibu wis ora ngeri babar pisan, sing mupu kowe menyang endi parani. Babar pisan putus kelangan obor.